Etki mekanizması?

Bitkisel steroller yapısal olarak kolesterole benzemektedir. Kolesterolün emilebilmesi için, çözünebilir formunda olması gerekmektedir. Bitkisel steroller, barsaklardan kolesterol emilimini azaltarak, Total ve LDL (kötü huylu kolesterolü) kolesterolü düşürmeye yardımcı olurlar. Sterollerin kan lipitleri üstündeki etkilerini inceleyen çalışmalarda, kolesterol seviyeleri yüksek olan kişilerde statin türevi ilaçlar kullanılmadan tek başına bitkisel steroller kullanılarak LDL (kötü huylu kolesterol) seviyelerinin %14 oranında düştüğü bulunmuştur.

Gereksinim ne kadar?

Diyetin yanı sıra birçok faktör kolesterol düzeylerimizi etkilemektedir. Bunlar aile öyküsü, yaş, cinsiyet, beslenme alışkanlıkları, vücut ağırlığı ve şekli, fiziksel aktivite düzeyidir. Yapılan bir çok çalışma günde 2-2.5 gram bitkisel sterol tüketildiğinde kolesterol seviyesinin %10 oranında azaldığını göstermektedir. 2007 yılında yapılan TEKHARF çalışmasının sonuçlarına göre; kolesterol seviyesindeki %10’luk azalma, kalp-damar hastalıklarına yakalanma riskini %25-50’ye varan oranda azalma sağlamaktadır. Bitkisel steroller, LDL kolesterolde %15’lik azalma sağlamaktadır. HDL ve trigliseridler kolesterol üzerinde ise çok az etki göstermekte ya da hiç göstermemektedir. Günde 2.5 gramın üzerindeki bitkisel sterol tüketiminin ise, kolesterolü düşürmeye ek bir katkısı olmamaktadır.

Biz günlük diyetimizde ne kadar alıyoruz?

Günlük beslenmemizde, besinlerden alınan ortalama bitkisel sterol miktarı farklı popülasyonlarda günde 0.2- 0.3 gram civarındadır. Vejetaryen diyetlerinde ise bu rakam 0.6- 0.8 grama kadar çıkmaktadır.

Günde 2 gram (önerilen miktar) bitkisel sterol alabilmek için; (her biri 100 gramdan hesaplanmıştır)
425 domates
210 havuç
150 elma
70 dilim tahıllı ekmek,  tüketmek gerekmektedir.

Bu miktarları tüketmek kolay kolay mümkün olmayacağı için zenginleştirilmiş ürünler tercih edilebilir.

Kolesterol düşürücü ilaçlar yerine kullanılabilir mi?
Bitkisel sterollerle zenginleştirilmiş ürünler, kolesterolden fakir ve kalp koruyucu diyetin parçası olarak tüketilebilirler ancak ilaçların yerine geçemeyeceği unutulmamalıdır. Doktorunuza danışmadan kullandığınız ilaçları bırakmayınız kolesterolünüz yüksek ise mutlaka hekime başvurunuz.

Kimlere önerilmez?
Hamilelerde ve çocuklarda güvenliliği konusunda yeterli bilgi bulunmamaktadır. Bu nedenle ürünler üzerinde; Hamile veya emzikli kadınlarda, 5 yaşın altında ki çocuklarda, gereksinimler değişiklik gösterdiği için genelde önerilmediği tüketicilere belirtilmektedir.