Yeni bir bitki ile tanışmaya hazır mısınız? Chia bitkisi hakkındaki gerçekler? Chia tohumları gerçekten kilo vermeye yardımcı olabilir mi? Chia nedir?
Zengin protein, yağ ve lif içeriği ile Aztekler’in en önemli besin kaynağı olan chia tohumunun kökeni Meksika ve Guetemala’nın bereketli topraklarında yetişen bir adaçayı türünün (Salvia hispanica) tohumlarıdır. Zengin protein, yağ ve lif içerdiği ile Aztekler’in en önemlisi besin kaynağı olan chia maya dilinde güç anlamına gelir. Bitkinin tohumları bitkisel omega-3 bakımından zengin; yani alfa-linolenik asit (ALA) taşıyor. Keten tohumu dâhil olmak üzere tüm bitkiler arasında en yüksek oranda omega-3 yağ asitleri içerdiği gibi, omega 3 deposu olarak bilinen somondan da daha yüksek oranda omega 3 içerir. Amerika ve Avrupa’da giderek popüler bir ürün haline gelen bu bitki ile iligli sorular gelmeye başlayınca biraz detay anlatmak istedim. Ülkemizde yaygın satış ağı yok ancak bu işe meraklı olanlar satış kanallarına çabukça ulaşıyor veya yurt dışından getiriyorlar.

Besin Değerleri

Ortalama 2 yemek kaşığı chia 139 kalori, 4 gram protein, 9 gram yağ, 12 gr karbonhidrat ve 11 gram lif içeriyor. Ayrıca vitamin ve mineral yönünden de kıymetli. 100 gram tükettiğinizde kalsiyum, demir ve magnezyum ihtiyacınızın yarısından fazlasını karşılamış oluyorsunuz.

Nerelerde kullanılıyor

Chia tohumları her türlü yiyecek ve içeceklere eklenebilir. En sık tahıl, soslar, sebze, yoğurda serpilip veya içeceklere karıştırılabilir. Aynı zamanda su ile karıştırılıp jel haline gelmiş şeklide kullanılabilir.Bu şekilde yapılmış puding ve çorbalar ve lezzetli içecekler hazırlamak mümkün

Chia kilo vermeye yardımcı mı?

Chia tohumunun kilo vermeye katkısı olduğu yönünde düşünceler var, bunun sebep olarak su ile temas ettiğinde oluşan jel yapının tok kalmaya yardımcı olduğu düşünülüyor. ABD ‘de yapılan bir araştırmada BKI 25kg/m2 üzerinde olanlara 12 hafta süresince normal diyetlerine 50 gr/gün chia tohumu ya da plasebo(etkisiz) verilmiş. Bu süre sonunda yapılan değerlendirmelerde chia tohumu verilen bireylerde kan lipit değerlerinde veya kilo verdirici etkisi ile ilgili belirgin bir azalma tespit edilmediği bildiriliyor.
Ancak tok tutmaya yardımcı olması diyete lif, kalsiyum, protein, antioksidanlar ve omega-3 ilavesi için ekleyebiliriz. Ama büyük bir kilo kaybı yarattığını söylemek için daha fazla araştırma sonucu görmek lazım. Kalp sağlığı için olumlu araştırma var fakat hem kalp sağlığı hem de kilo verme için araştırma sayısı kısıtlı. Yine de besin ögeleri içeriğine bakıldığında kalp sağlığı, kemik sağlığı, sindirim sistemi ve kalp hastalıklarına faydalı olabileceğini söyleyebiliriz
Görünen o ki önümüzdeki günlerde çok daha fazla bu bitkiden bahsedeceğiz. Yurt dışı pazarda içecek, bisküvi, bar, enerji karışımı, puding, tahıl gevreği ve pek çok ürüne girmiş olan chia bizim de tariflerimize girmeye başladı bile kolay tarafı koku ve tat açısından baskın bir lezzeti olmaması bu yüzden hem tatlı hem tuzlu tariflerde kolayca kullanılabilir.

chaiChia ile meyveli puding

2 yemek kaşığı chia
1 su bardağı badem sütü
4 hurma ( çekirdekleri çıkartılmış)
1 tatlı kaşığı keçi boynuzu unu veya kakao
1 tatlı kaşığı vanilya
Yarım muz, yarım şeftali, 10 çekirdeksiz üzüm
Badem sütünün içine chia tohumlarını ekleyip 1 saat buzdolabında bekletin daha sonar hurmaları minik doğrayın, kakao ve vanilya ile birlikte bu karışıma ekleyin blender yapın. Buzdolabında yarım saat daha beklettikten sonra. Ayaklı bir kadeh veya bir cam kaseye biraz meyve biraz chia puding ekleyerek kat kat ilave edin.

100 gram chia

Enerji: 486 kalori

Karbonhidrat: 42.12 g
Diyet posası: 34.4 g
Yağ: 30.74 g
Doymuş: 3.330
Tekli doymamış: 2.309
Çoklu doymamış 23.665
Protein 16.54 gTiamin( B1 vitamini)(54%)
0.62 mg
Niasin (59%)
8.83 mg
Kalsiyum (63%)
631 mg
Demir (59%)
7.72 mg
Magnezyum (94%)
335 mg
Fosfor (123%)
860 mg
Çinko (48%)

Diyetisyen Dilara Koçak