1 elmayı çöpe attığınızda yaklaşık 85 litre suyu israf ettiğinizi biliyor musunuz?
Besinlerin, kullandığınız ürünlerin hatta aldığınız bütün hizmetlerin bir su maliyeti var.
Hadi gelin hep birlikte su ayak izi ne demek ona bakalım. Su ayak izi; hammaddenin işlenmesinden, doğrudan operasyonlara ve tüketicinin ürünü kullanmasına kadar geçen tüm süreci kapsar. Yani bir ürünün veya aldığınız bir hizmetin üretilmesi için gereken tatlı su miktarının tüm tedarik zinciri boyunca ölçümü olarak da düşünebilirsiniz.
Peki neden önemli su ve su ayak izi?
Gezegen olarak çok farkında olmasak da bir su krizi ile karşı karşıyayız.Hepinizin bildiği gibi Güney Afrika’daki Cape Town, içme suyunun tükenmesiyle karşı karşıya kalan ilk kent. Sıfır günü yani suyun tükendiği gün olarak 21 Nisan 2018 tarihini belirlemişlerdi yani bu tarih itibariyle kentte içilebilir su kaynağı kalmayacaktı. Bunun üzerine sıfır günü uygulamasına geçildi ve halk 25 litre sınırını aşmamaya özen gösterdi. ( 25 litre Dünya Sağlık Örgütü’nün temel ihtiyaçların karşılanabilmesi için belirlediği alt limit). Su kullanımını azaltma, israfı önleme gibi uygulamalarla sıfır günü Cape Town için süresiz olarak ertelendi. Fakat Cape Town bu konuda yalnız değil, çünkü uzmanlar aralarında İstanbul’un da bulunduğu 11 büyük kent hakkında su kıtlığı uyarısı yapıyor.
Bu konuda önlem almazsak ve yeterince fedakarlık yapmazsak Türkiye’nin 2030 yılında su sıkıntısı çeken bir ülke olacağı tahmin edilmektedir. Türkiye maalesef su zengini bir ülke değil ve artan nüfusu, gelişen sanayisi ve hızlı kentleşme sebebiyle 2030 yılında su sıkıntısı çeken bir ülke olacağı tahmin ediliyor.
Şu an İstanbul’da kişi başına günlük su tüketimi 190 litre ve bu hızla su tüketmeye daha doğrusu israf etmeye devam edersek en iyi ihtimalle günde 25 litre su hakkımız kalacak…
İçmek, yıkanmak, temizlenmek, bulaşık, çamaşır, yemek yapmak için sadece 25 litre…
25 litre su ne demek? İlk bakışta çok gibi görünse de aslında günlük hayatımızda çok küçük bir nokta…Bakın;
- Duş almaya başladığınız ilk dakikada akan su 25 litre,
- Diş fırçalarken 2 dakika açık bıraktığınız musluktan akan su 25 litre,
- Temizlik yaparken ortalama 2 kova su 25 litre,
- 2 kere sifon çekmek 25 litre,
- 8 kiloluk çamaşır makinesinin kullandığı suyun sadece yarısı 25 litre…
Kısacası bu konuda durumun ciddiyetinin farkına varıp, bugün önlem almamız gerekiyor yoksa yarın çok geç olacak.
Besinlerin su ayak izi de bu noktada çok önemli. Sebze ve etin doğaya maliyeti aynı değil. Her zaman tükettiğimiz besinler bakın bizler için su olarak ne ifade ediyor;
1 kilo çay ortalama 35 litre
1 dilim ekmek ortalama 47 litre
1 adet portakal ortalama 60 litre
1adet elma ortalama 85 litre
1 fincan kahve ortalama 160 litre su demek.
Hayvansal kaynaklı besinlerin su maliyeti ise çok çok yüksek.
1 yumurta için ortalama 600 litre su harcanıyorken 150 gram biftek için gereken su 2500 litre.